هواساز چیست

هواساز چیست و چگونه عمل می‌کند؟ برای پاسخ به این سؤال، با مجله دماپویا همراه باشید. استفاده از سیستم‌های تهویه مطبوع کارآمد و مناسب در ساختمان‌ها از جمله اولویت‌های مهم در طراحی تاسیسات به شمار می‌رود. سیستم تهویه مطبوع، همان‌طور که از نامش پیداست، مسئول تأمین هوای سالم و دلپذیر است که رفاه ساکنین را فراهم می‌آورد. به همین خاطر، تجهیزات و سیستم‌های متنوعی طراحی و تولید شده‌اند که هر یک دارای ویژگی‌ها و عملکرد خاص خود هستند. یکی از این تجهیزات که به دلیل مزایای متعدد خود، کاربرد گسترده‌ای دارد، دستگاه هواساز است. در ادامه، به بررسی ساختار و نحوه عملکرد این دستگاه و پاسخ به این سؤال که هواساز چیست و چگونه کار می‌کند، خواهیم پرداخت.

هواساز، که به آن واحدهای تهویه هوا (Air Handling Units) نیز گفته می‌شود، دستگاهی است که وظیفه فیلتراسیون، تنظیم رطوبت، کنترل دما، تنظیم سرعت و ایجاد هوای مطبوع در محیط را بر عهده دارد. با توجه به عملکرد و کاربرد گسترده‌اش، می‌توان آن را در ساختمان‌های مسکونی، اداری، تجاری و حتی سوله‌های صنعتی نصب و اجرا کرد. هواساز به‌تنهایی تأمین‌کننده هوای سرد و گرم نیست، بلکه ابزاری برای توزیع هوا به شمار می‌آید. این دستگاه با اتصال به منابع تأمین‌کننده حرارتی و برودتی، هوای مورد نیاز را تأمین کرده و آن را به فضای داخلی هدایت و توزیع می‌کند. در ادامه به بررسی ساختار و نحوه عملکرد این سیستم‌ها و اینکه هواساز چگونه عمل می‌کند، خواهیم پرداخت.

هواساز مسئول تأمین هوای مطلوب در محیط است و مانند سایر سیستم‌ها از ترکیب اجزا و قطعات مختلف ساخته شده است. عملکرد هر یک از این اجزا و هماهنگی آن‌ها باعث شکل‌گیری ساختار پیچیده هواساز می‌شود. با توجه به هزینه بالای خرید و نصب این سیستم‌ها، می‌توان گفت که بیشتر در ساختمان‌ها و مجتمع‌های بزرگ کاربرد دارند و در این شرایط از نظر اقتصادی صرفه بیشتری خواهند داشت. گروه فنی مهندسی دماپویا در مقاله‌ای به تفاوت‌های بین فن کویل و هواساز پرداخته است. با مراجعه به این صفحه، می‌توانید تفاوت‌ها، مزایا و معایب هر یک را مطالعه کنید و خریدی متناسب با نیاز و به صرفه داشته باشید. در ادامه، با بررسی اینکه هواساز چگونه کار می‌کند، به پاسخ پرسش هواساز چیست خواهیم پرداخت.

همانطور که اشاره شد دستگاه هواساز، از کنار هم قرار گرفتن اجزای مختلفی از قبیل کویل آبگرم و سرد، فن دمنده، تعدادی فیلترهای تصفیه هوا، رطوبت زن، کانال ها و دریچه های توزیع هوا، و محفظه ای تشکیل می شود که این اجزا را دربر گرفته است. نحوه عملکرد هواساز به این صورت می باشد که از قابلیت دوگانه سرمایشی و گرمایشی برخوردار است. بدین ترتیب در فصل تابستان و برای تامین هوای خنک از طریق لوله به دستگاه چیلر نصب می گردد. و در روزهایی سرد نیز کارایی داشته و  برای تامین حرارت و هوای گرم به موتورخانه و یا پکیج های گرمایشی متصل می شود.

صرف‌نظر از اینکه دستگاه در حالت سرمایش یا گرمایش قرار دارد، عملکرد آن به این شکل است که آب مورد نیاز مدار از طریق لوله‌کشی به کویل دستگاه منتقل می‌شود. زمانی که آب سرد یا گرم به کویل می‌رسد، فن دمنده موجود در محفظه با دمیدن بر روی کویل‌ها، هوای داخل را به سمت دریچه‌های خروجی هدایت می‌کند. به این ترتیب، هوای گرم یا سرد بسته به شرایط محیط تولید می‌شود.

همچنین، همان‌طور که ذکر شد، هواساز که از تجهیزات سرمایشی می باشد، وظیفه فیلتراسیون هوا را نیز بر عهده دارد. برای این منظور، چندین لایه فیلتر قابل شستشو، فیلتر کیسه‌ای و فیلتر هپا با کارایی بالا در قبل از دریچه خروجی نصب شده است. با عبور هوا از این لایه‌های فیلتر، هرگونه آلودگی و مواد آلاینده جذب می‌شود و هوایی پاک و عاری از آلودگی به فضای داخلی منتقل می‌گردد. این فرآیند به حفظ سلامت و بهداشت ساکنین و بهبود کیفیت محیط داخلی کمک می‌کند.

همان‌طور که گفته شد، یکی از ویژگی‌های مهم هواساز تأمین و کنترل رطوبت در هوای اطراف است. در این وضعیت، عملکرد دستگاه به‌گونه‌ای است که در تابستان و روزهای گرم، کاهش میزان رطوبت هوا ضروری است. هواساز به نحوی طراحی شده که در فصل گرما و زمانی که سیستم در حالت سرمایش قرار دارد، بخار آب موجود در هوا با عبور از سطح کویل، به مایع تبدیل می‌شود. این مایع سپس در زیر محفظه جمع‌آوری شده و از طریق مجراهای مخصوص به بیرون منتقل می‌گردد. به این ترتیب، رطوبت موجود در هوا کاهش یافته و هوایی که به فضای داخلی وارد می‌شود، دارای دمای خنک‌تر و مطلوب‌تری خواهد بود.

در روزهایی که دما بالا می‌رود و نیاز به کاهش رطوبت احساس می‌شود، دستگاه هواساز به گونه‌ای طراحی شده که می‌تواند رطوبت را کاهش داده و هوای خنک و دلپذیری به داخل ساختمان وارد کند. به‌منظور این کار، هنگامی که هواساز در حالت سرمایش فعال است، بخار آب موجود در هوا بر روی سطح کویل قرار می‌گیرد. با تماس بخار با سطح فلزی کویل، بخار به مایع تبدیل شده و سپس به محفظه زیر هواساز چکیده و جمع‌آوری می‌شود. این آب از طریق یک مجرای مشخص از دستگاه خارج می‌شود. به این ترتیب، رطوبت هوا کاهش می‌یابد و هوای خنکی که به محیط وارد می‌شود، دلپذیرتر خواهد بود.

در برخی موارد، ممکن است نیاز به افزایش رطوبت در هوای خروجی وجود داشته باشد. برای این منظور، هواساز دارای راهکارهایی است. در این شرایط، افشانک‌های تزریق آب در مسیر عبور هوا به کار گرفته می‌شوند تا رطوبت لازم به هوای خروجی اضافه شود. با آگاهی از اینکه هواساز چیست و چگونه عمل می‌کند، مهم است که به موقعیت نصب این تجهیزات نیز توجه شود.

هواساز عمدتاً در ابعاد بزرگ و به صورت اتاقک‌های فلزی طراحی و ساخته می‌شود. به همین دلیل، محل نصب آن‌ها معمولاً در فضای خارجی ساختمان در نظر گرفته می‌شود. همچنین، به علت تولید صدا در حین عملکرد، ترجیح داده می‌شود که این دستگاه‌ها دور از محل سکونت و استراحت افراد نصب شوند.

برای انتقال هوای تولید شده به داخل ساختمان، نیاز به کانال‌کشی متناسب با شرایط است که هوای ایجاد شده را توزیع می‌کند. نحوه تأمین هوا در این سیستم به سه روش انجام می‌شود:
اولین روش، دریافت کامل هوای مورد نیاز از هوای بیرون است. در روش دوم، هوای داخل دستگاه به صورت سیرکوله و بدون نیاز به هوای بیرونی، تأمین می‌شود. آخرین روش نیز به این صورت است که بخشی از هوای مورد نیاز از بیرون دریافت می‌شود و بخش دیگر از هوای برگشتی ساختمان، که درون محفظه مخلوط می‌گردد.

مقاله مرتبط : بهترین نوع کولر اسپلیت برای مناطق گرمسیر