در این مطلب از مجله دماپویا با ارائه ی مطالبی به معرفی مشعل اجزا و انواع آن اشاره خواهیم نمود. گفتنی است مشعل از سری تجهیزات گرمازایی بوده که از طریق ایجاد شعله گرمای لازم برای سایر وسایل و تجهیزات را تامین می نماید. با توجه به کاربرد ویژه ای که در صنایع مختلف دارند، مدل های متنوعی از آن هم برای هر کاربری طراحی و ساخته شده که در ادامه به طور کلی به ساختار و نحوه عملکرد مزیت های هریک از آن ها خواهیم پرداخت.
شاید برای شما هم سوال شده که مشعل چیست و چه کاربردی دارد در این خصوص باید گفت دستگاهی مکانیکی بوده که با ترکیب مقدار مشخصی از سوخت و هوا، انرژی گرمایی مورد نیاز را فراهم آورد. در واقع این تجهیزات از طریق مصرف سوخت شعله ایجاد کرده، و حرارت و گرمای ایجاد شده را از طریق جابه جایی و یا تابش به محیط اطراف انتقال می دهد. پس با توجه به آنچه گفته شد مشعل ها وظیفه ی تامین و ایجاد گرمایش را به عهده دارند. از کاربردهای این ابزار گرمازا می توان به گرم کردن مایعات ناقل حرارت، حرارت دهی مستقیم در پخت و پز، تامین حرارت و گرما برای خشک کردن محصولات، تبدیل آب به بخار را ذکر نمود. یکی از متداول ترین سیستم هایی که مشعل ها در آن نقش مهمی را ایفا می کنند موتور احتراق در بویلر ها بوده که در ادامه ی مطالب همراه با دیگر مشخصات فنی این محصول مورد بررسی قرار داده شده است.
فهرست مطالب
اجزای تشکیل دهنده مشعل
همانطور که اشاره شد مشعل و اجزای تشکیل دهنده ی آن وظیفه ی تامین گرمایش و حرارت برای انجام امور مختلف و ایجاد گرما برای سایر سیستم های گرمایشی را بر عهده دارند. این سری از سیستم های گرمایشی از کنار هم قرار گرفتن اجزا و قطعات ریز و درشتی تشکیل شده که هریک عملکرد مختص به خود را دارا می باشد، و نحوه ی کارکرد هریک روی عملکرد کلی دستگاه تاثیرگذار است. با توجه به کاربرد گسترده ی این محصولات در صنایع مختلف کارخانه های متعددی در خصوص طراحی و ساخت انواع مدل های مشعل در حال فعالیت هستند و سالانه میلیون ها دستگاه تولید روانه بازار رقابت می کنند، که به عنوان نمونه ای از مطرح ترین های آن با جایگاه بالا در بازار رقابتی فروش می توان به مشعل ایران رادیاتور اشاره نمود که مطابق جدیدترین تکنولوژی های روز دنیا طراحی و ساخته شده تا کارایی های لازمه را به کاربر ارائه دهد. با ما در ادامه جهت آشنایی بیشتر با اجزا و انواع این محصول همراه باشید.
شیر قطع کننده دستی : در خصوص بررسی مشعل و انواع آن پیش از هرچیز بهتر است ساختار یعنی اجزای تشکیل دهنده آن را مورد شناسایی قرار دهیم. از اصلی و مهمترین این اجزای بکار رفته در مشعل شیر قطع کننده می باشد که در ابتدای خط گاز قبل از اتصال شیر گازی به سیستم متصل می گردد. نحوه ی عملکرد قطع کننده دستی به این صورت است که با بستن این شیر، .جریان انتقال گاز به تمامی سیستم قطع شده و از این طریق می توان دستگاه را جدا نمود. و البته باید در نظر داشت که حتما کارکرد این قطعه باید 5/1 برابر حداکثر فشار منبع تغذیه باشد.
فیلتر : یکی دیگر از دیگر اجزای مشعل فیلترهای آن است. اهمیت استفاده از فیلتر در این تجهیزات به این دلیل بوده که در مشعل و کاربرد آن نقش مهمی را ایفا می کند به این معنا که با شروع به کار مشعل، جریان گاز و احتراق مقداری ناخالصی و ذرات ریز وارد دستگاه می شود. و در این زمان اگر مشعل مجهز به فیلتر باشد، از نفو ذرات ریز خارجی به داخل مشعل مممانعت می شود. البته لازم به ذکر است به طور معمول فیلترهایی که در این سری از تجهیزات گرمایشی بکار برده شده از جنس پلی پروپلین تهیه که کارایی آن را دوچندان نموده است. پد های فیلتر دارای منافذی کوچک تر از 50 میکرون یکبار مصرف بوده و لازم است که به صورت دوره ای و مرتب نسبت به تعویض و یا تمیز کردن آن باید اقدام کرد.
شیر برقی : شیر برقی بخش مهم دیگر تعبیه شده در این ابزار گرمایش بوده که با جنس آلومینیوم ساخته و از یک سیم پیچ با قابلیت ایجاد جریان برق همانند یک میدان مغناطیسی عمل کرده و هسته آهنی به دیسک جذب می شود تا آن را به سمت بالا کشیده و در نتیجه مسیر جریان گاز باز شود و این را باید از کاربرد مشعل به شمار آورد. در واقع زمانیکه جریان برق قطع شود، جریان مغناطیسی از بین رده و دیسک مجددا به سمت پایین بر گشته و مسیر ورودی گاز مسدود می گردد.
رله کنترل : از دیگر قطعات و اجزای مشعل می توان به رله کنترلی اشاره داشت. این قطعه همانطور که از نامش پیداست وظیفه ی کنترل و اعمال فرمان ورودی و خروجی به دستگاه را به عهده دارد. همچنین به کمک رله کنترلی میتوان هر نوع ایراد و خطای به وجود آمده در دستگاه را شناسایی و نسبت به رفع آن اقدام نمود. تمامی فرمان های دستی، اتوماتیک، نیمه اتوماتیک ابتدا به رله اعمال شده و از این طریق فرمان برای ادامه کار مشعل اعمال می شود.
الکتروموتور : از دیگر اجزای مشعل که نقش مهمی در این سیستم ایفا می کند الکترومور آن می باشد. این قطعه به عنوان نیروی محرکه در این سیستم ها عمل کرده و با حرکت مستقیم پروانه یا همان فن هوای مورد نیاز برای تشکیل شعله و احتراق را تامین می کند. همچنین از دیگر وظایف الکتروموتور موجب چرخش پمپ سوخت می گردد.
فن با پروانه هوا : یکی دیگر از اجزای مشعل ها می توان به فن یا پروانه هوا اشاره داشت. به طور معمول فن های بکار رفته در این سیستم ها از نوع گریز از مرکز بوده و روی محور الکتروموتور نصب می گردد. با روشن شدن دستگاه و دریافت انرژی از الکتروموتور پروانه شروع به چرخش کرده و هوا را با سرعت و فشار بیشتری منتقل می نماید.
دمپر تنظیم هوا : بخش مهم دیگری که در مشعل و کاربرد آن نقش دارد دریچه تنظیم هوا می باشد. به کار بردن این قطعه در مشعل از اتلاف و هدررفت انرژی مانع بعمل می آورد. نحوه ی عملکرد دمپرهای تنظیم هوا به این صورت است که به صورت خودکار با روشن شدن مشعل باز شده و زمانیکه دستگاه خاموش شود دمپر نیز به صورت بسته قرار گرفته که همین امر موجب شده هوای گرم ایجاد شده درون دستگاه به سرعت به بیرون منتقل نشود و به این ترتیب از اتلاف انرژی مانع بعمل می آید.
ترانس جرقه : در میان اجزای نام برده شده این قطعه یعنی به ترانس جرقه اهمیت بالایی در روند کارکرد سیستم دارد به این صورت که با بالابردن دمای سوخت و هوا در زمان استارت یا شروع احتراق، مخلوط هوا و سوخت با قدرت سریعتری به نقطه اشتعال رسیده که این نشان از راندمان و بازدهی بالا در دستگاه دارد. در واقع ترانس جرقه با ایجاد ولتاژ بالا در دوسر خروجی مشعل می تواند جرقه ی قدرتمندتری ایجاد کند که در نهایت موجب مخلوط هوا و سوخت می گردد.
الکترود جرقه : عامل مهم دیگر در کاربرد مشعل الکترودهای جرقه می باشند، نحوه ساختار این قطعه به این صورت بوده که از یک عایق سرامیکی و میله ی فلزی از جنس آلیاژ نیکل کروم تهیه شده، تا الکترودها بین جرقه زن قسمت فلزی مشعل قرار بگیرند و عملیات راه اندازی را در کنار اجزای دیگر شکل دهند. و میتوان گفت وظیفه ی اصلی آنها ایجاد جرقه یعنی محرکه ی اصلی شروع به کار دستگاه است.
انواع مشعل از لحاظ سوخت
همانطور که اشاره شد با استفاده از مشعل می توان حرارت و گرمایش موردنیاز در مصارف مختلف را تامین نمود. با توجه به اهمیت و کاربرد گسترده ی این تجهیزات و نیاز در مصارف مختلف بنابراین کمپانی ها و شرکت های سازنده این تجهیزات را با مصرف سوخت متنوع طراحی و روانه بازار رقابت می کنند. که با توجه به دسترسی سوخت و موقعیت محل می توان یکی از مدل های مشعل را مورد استفاده قرار داد. بعد از بررسی اجزای مشعل به معرفی انواع مشعل پرداخته ایم.
مشعل گاز سوز
در معرفی یک نمونه ی از انواع مدل های ارائه شده مشعل که از انواع مشعل که کاربرد گسترده ای را به خود اختصاص داده میبایست به مدل گازی آن اشاره داشت. پرکاربرد بودن آن هم در واقع به این علت بوده که با توجه دسترسی راحت به گاز طبیعی در اکثر نقاط، یکی از پرکاربردترین مدل مشعل از نوع گازی می باشد. چرا که مشعل گازی برای احتراق و تشکیل شعله از سوخت گاز طبیعی بهره می برد. لازم به ذکر است سوخت مورد نیاز این سری از سیستم های گرمایشی که کاربرد این مشعل را دوچندان نموده توسط شیر برقی تنظیم و کنترل می شود. مدل گازسوز برای احتراق سوخت نیاز به هوا دارند که این هوای لازم توسط دمنده ی تعبیه شده روی محور موتور تامین می شود و همچنین میزان آن توسط دمپر هوایی مورد کنترل قرار می گیرد.
مشعل گازوئیل سوز
در میان انواع مشعل و کاربرد آن مدل گازوئیلی با دارا بودن سوختی ارزان اما در عین حال پرقدرت جایگاه خاصی را دارد. ابن مشعل های گازوئیلی همانطور که از نامشان پیداست با مصرف گازوئیل شعله مورد نیاز را برای عملیات احتراق ایجاد می کند و نحوه ی عملکرد این مدل مشعل به این صورت بوده که با روشن شدن موتور و چرخیدن پروانه هوای مورد نیاز برای احتراق تامین می گردد. یکی از مزیت های این مدل مشعل این است که در مناطقی با شرایط عدم دسترسی به گاز طبیعی می توان با استفاده از آن به سرعت در کوتاهترین زمان حرارت لازمه را به شکل دما یا آب گرم دریافت نمود که این مورد بسته به نوع سیستم متصل به آن است.
مشعل مازوت سوز
از دیگر انواع مشعل می توان به مدل مازوت سوز اشاره داشت. این مدل از مشعل با مشخصاتی از جمله راندمان، ایمنی بالا و صدای کم به راحتی هم قابل نصب و اجرا هستند. نحوه ی ایجاد شعله در مشعل های مازوت سوز طی فرایند پودر کردن سوخت انجام می شود، که برای انجام این فرایند نیاز به انرژی دارد به این نحو که انرژی لازم ابتدا از طریق پمپ به صورت فشار وارد سیستم برای عملیات احتراق می شود. از مدل های مازوت سوز می توان در کارخانجات تولید کیک و شیرینی، دیگ های روغن و سایر مصارف صنعتی کارایی های لازمه را دریافت نمود.
مشعل دوگانه سوز
یکی از پرکاربردترین انوع مشعل مدل دوگانه سوز ها می باشند. از ویژگی های این محصولات می توان به قابلیت ایجاد شعله از طریق مصرف سوخت گاز و گازوئیل اشاره داشت. از مزایای این مشعل های دوگانه سوز باید گفت این امکان را برای کارقبر ایجاد نموده تا در صورت عدم دسترسی به یکی از سوخت ها می توان با جایگزین کردن سوخت دوم، سوخت مورد نیاز مشعل را تامین نمود. از مدل .های دوگانه سوز به دلیل استفاده از دو نوع سوخت گاز و گازوئیل برای کارخانجات، اداری و ساختمان .های مسکونی متناسب با ظرفیت دستگاه استفاده می شود.
