شیر برقی یکی از انواع شیرهای صنعتی به حساب می آید که برای کنترل جریان مایع یا گاز به کار گرفته می شود. در حال حاضر برای مدیریت جریان سیال های مختلف از این نوع شیر بهره می برد. شیر برقی با استفاده از نیروی مغناطیسی و برق کار می کند و بیشترین کاربرد این تجهیزات در صنایع هیدرولیک است. شیرهای برقی با نام سلونوئید ولو شناخته شده است که این وسیله در سایزها و کاربردهای گوناگونی تولید و در بازار ارائه می شود. این ابزار در موارد صنعتی بیشترین کارایی را دارد. سلونوئید ولو ابزاری است که عبور و عدم عبور انواع سوخت را به وسیله برق تحت کنترل قرار می دهد.
کارکرد شیرهای برقی شبیه به کنتاکتور بوده که برای عملکرد خود نیاز به برق دارند و به وسیله وصل شدن برق به بوبین عملیات قطع و وصل را انجام می دهند. این نوع شیر از فلز تهیه و ساخته شده و در جهت تنظیم جریان سیال داخل مدار به کار گرفته می شود و با باز و بسته کردن دریچه جریان سوخت را کنترل می کند. انواع مختلف شیر برقی در بازار موجود است که عملکرد و طرز کار آن به نوع آنها بستگی دارد. استفاده از شیر برقی در مشعل گازی می تواند مقدار جریان سوخت گاز را به داخل محفظه احتراق کنترل و تنظیم کند. از دیگر موارد استفاده از این تجهیزات، می توان به مصارف مختلف نظیر اتوماسیون صنعتی، زمین کشاورزی و کارخانجات اشاره کرد. همچنین این محصول برای کنترل ورود انواع سوخت، مواد نفتی، آب و مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرند.
عملکرد شیر برقی به این صورت است که از 3 بخش سیم پیچ، قاب و سنبه سلونوئید ایجاد شده است. در این نوع شیر جنس قاب از لایه های ورق فولاد ساخته شده که در هنگام اتصال برق به سیم پیچ، قاب خاصیت مغناطیسی ایجاد و به آهنربا تبدیل می شود. ایجاد خاصیت مغناطیسی در قاب موجب جذب سنبه و حرکت آن خواهد شد. یکی از اجزای متحرک درونی شیر برقی، سنبه سلونوئید است که با عبور از جریان الکتریسیته و تولید میدان مغناطیسی، موجب حرکت خطی هسته می گردد. در این صورت شیرهای برقی نیروی الکتریکی را به مکانیکی تبدیل می کنند. این نوع شیرها با هدف کنترل گاز و سایر سیالات در مدار به کار گرفته می شوند. معمولاً جنس بدنه شیر از برنج، استیل، آلومینیوم و یا مواد پلیمری است.
انواع شیر برقی
شیرهای برقی دارای انواع مختلفی هستند. این شیرها را می توانید برحسب ظرفیت، چندسو بودن جریان یا نوع پاسخ دهی دسته بندی کنید.
حرکت مستقیم
در این روش شیر تنها دارای دو حالت باز یا بسته است. در حقیقت، شیر به صورتی طراحی شده که به صفر یا صد حساسیت دارد.
سلونوئید ولو سروو (SERVO VALVE)
این نوع شیر به صورت مداوم تحت کنترل سیستم بوده و براساس شدت جریان برق، مسیر جریان سیال را کنترل می کند.
NC
این نوع شیر برحسب پاسخ دهی سیستم و فیدبکی که دریافت می کند، اقدام به مهار جریان سیال خواهد کرد. برای کنترل جریان سیال، می توانید از طریق دو روش اقدام کنید. در روش اول با قطع جریان برق، جریان سیال به صورت کامل قطع می شود. نحوه کنترل جریال سیال در روش دوم به این صورت است که با بیشتر شدن جریان برق عبوری، شدت جریان آن افزایش می یابد.
شیر های الکتریکی NO
عملکرد شیرهای NO برخلاف NC است. در حقیقت، هنگامی که جریان الکتریکی قطع باشد، شیرهای برقی NO باز می شوند. با بیشتر شدن میزان جریان برق، به مرور زمان شیر بسته خواهد شد. عملکرد شیرهای NO و NC در کنترل جریان سیال متفاوت است.
روش های حفاظت و نگهداری از شیرهای برقی
در شیر های الکتریکی به دلیل عبور جریان الکتریسیته از داخل سیم پیچ، محافظت از آن بسیار اهمیت دارد. محافظت از سلونوئید ولو، به دلیل استفاده در بخش های حساس بسیار مهم است. به طور کلی اگر شیرهای برقی دچار آسیب شوند، موجب متحمل شدن خسارت های جبران ناپذیری در تمام خطوط تولید می شوند. در این صورت در هنگام طراحی باید به نکات مهم در جهت حفاظت از آن توجه شود. در هنگام تولید این نوع شیرها، باید از فولاد گالوانیزه استفاده کرد. استفاده از فولاد گالوانیزه موجب می شود در برابر خوردگی به دلیل عبور سیالات و عوامل محیطی مقاوم گردد. معمولاً جنس سیم های شیر برقی استفاده شده از فلز مس است. مس رسانایی خوبی داشته و به سادگی قابلیت دسترسی دارد.
عبور سیال های خورنده نظیر انواع روغن های صنعتی و اسیدها بوده و می تواند مشکلاتی را برای سیم های روکش دار ایجاد نماید. به همین دلیل در بین خطوط لایه لایه شده سیم پیچ از کاغذهای روغنی و عایق استفاده می کند. معمولاً جنس روکش سیم ها از لاک بوده و در مقابل خوردگی و رطوبت مقاوم است. در شیرهای الکتریکی برای مهار جریان سیالات قابل اشتعال و انفجار از گازوئیل و بنزین بهره می برند. در این صورت طبیعتاً هر گونه اتصال الکتریکی به سیالات موجب ایجاد خطر می شود. بهتر است از سلونوئید ولو هایی با جنس درپوش ضد انفجار استفاده گردد.
