در این نوشتار سعی داریم به این موضوع بپردازیم که لیکاپون چیست. در بخش کشاورزی افراد به دنبال برترین و پیشرفته ترین تجهیزات هستند تا مطابق استانداردها و صنایع روز دنیا به عمل زراعت بپردازند. با توجه به پیشرفت های روز دنیا، به سرعت فناوری های مدرن تر و کاربردی تری وارد صنایع گوناگون از جمله صنعت کشاورزی و ساختمان سازی می شود تا در نهایت سبب بهبود عملکرد شود و این عمل را سهولت بخشد. همچنین پیشرفت روزافزون در صنایع گوناگون در کیفیت محصول نهایی نیز تاثیر غیرقابل انکاری دارد؛ لذا در این مقاله به یکی از پوکه های صنعتی یعنی لیکاپون و کاربرد آن در صنعت و کشاورزی پرداخته ایم تا افراد حاضر در صنایع مذکور را با آن آشنا سازیم.
لیکاپون در حقیقت نام تجاری دانه لیکا در صنعت کشاورزی می باشد که مورد استفاده گسترده ای قرار می گیرد. در واقع این محصول خاک رسی است که طی فرایندی تحت حرارت 1200 درجه سانتی گراد قرار گرفته و پس از سرد شدن متبلور می گردد تا دیواره آن سرامیکی شود. ناگفته نماند که سطح بیرونی پوکه صنعتی لیکا زبر بوده و شکل آن گرد و مدور است؛ همچنین بخش داخلی آن از بافت سیاه یا قهوه ای رنگ برخوردار است. لیکا کشاورزی با برند لیکاپون شناخته شده و در بازار معرفی می شود تا تمایز آن با پوکه صنعتی لیکا در صنف ساختمان مشخص شود؛ در واقع این دانه با توجه به تغییرات شیمیایی و فیزیکی آن با لیکا متفاوت است و این دانه در صنعت ساختمان از نظر PH و EC و برخی دیگر از مواد معدنی با لیکاپون فرق دارد. در محیط صنعتی، کارخانه ها با تولید لیکا، آن را به عنوان سبک دانه رسی منبسط در بازار عرضه می کنند. با توجه به تاکید زیادی که به سبک سازی در ساختمان سازی می شود، مهندسین و کارشناسان مربوطه به استفاده از مصالح سبک معدنی و صنعتی توجه و اهتمام جدی می ورزند. بنابراین یکی از مواد اولیه در تولیدات سبک ساختمانی پوکه معدنی می باشد که در مواردی مانند پرکننده در کف سازی ها، به عنوان عایق، جهت شیب بندی بام، ماده اولیه قطعات بتنی سبک و کشت گیاه کاربرد دارد. برند لیکا از کارخانه های سازنده شناخته شده در این عرصه می باشد که پوکه صنعتی را با انبساط خاک رس در کوره های گردان با دمای بالای 200 درجه سانتیگراد تهیه و تولید می نماید.
کاربرد لیکاپون در کشاورزی
حال پس از بررسی این مطلب که لیکاپون چیست و چه تفاوتی با مدل صنعتی آن دارد، به کاربرد لیکاپون در کشاورزی خواهیم پرداخت. این محصول در صنعت کشاورزی از اهمیت زیادی برخوردار است؛ به گونه ای که به عنوان جایگزین خاک مورد استفاده قرار می گیرد. از جمله موارد کاربرد آن در این عرصه می توان نخست به کاربرد دانه های آن در گلدان های آپارتمانی اشاره داشت. همچنین در پرورش روف گاردن در پشت بام ها نیز مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر این موارد در ساخت فضای سبز شهری، محوطه های مجتمع ها یا دانشگاه و مدارس از لیکاپون می توان بهره گرفت. به استفاده از لیکاپون در خاک گیاهان و گلدان ها روش نیمه هیدروپونیک گفته می شود. در واقع روش هیدروپونیک حاکی از پرورش گیاه بدون استفاده از خاک است و در صورت جایگزینی آن با لیکاپون می توان میزانی از خاک را نیز در گلدان ریخت. در این صورت به افزایش و حفظ رطوبت خاک کمک موثری می شود.
همچنین می توان در گلدان کاکتوس نیز از لیکاپون استفاده کرد و آن را با خاک ترکیب نمود. در این شرایط پیشنهاد می شود از درصد بسیار کمی از آن را در گلدان به کار ببرید زیرا استفاده زیاد از آن برای کاکتوس مضر بوده و باعث پوسیدگی ریشه آن می گردد. با به کارگیری روش هیدروپونیک، یعنی ترکیب گلدان با دانه های لیکاپون و یا ترکیبی از آن با خاک، املاح مدنی و آب و هوا به گیاه مربوطه به میزان بیشتری منتقل می شود و در نتیجه گیاه سریع تر و بهتر رشد خواهد کرد. ناگفته نماند که به مظور زه کشی مناسب تر و بهتر، می توان از دانه های متوسط و درشت لیکاپون در زیر گلدان استفاده کرد. در این خصوص بایستی خاک گلدان میان دو سطح از لیکاپون قرار گیرد. بنابراین پس از ریختن خاک مخصوص در داخل گلدان، گیاه را در آن قرار دهید و دانه های لیکاپون را در سطح خاک بریزید. با ریختن این دانه ها روی سطح خاک، علاوه بر اینکه به زیبایی و جلوه خاص گلدان کمک می کنید، از بخار آب آن نیز جلوگیری خواهد شد. همچنین با استفاده از آن ها، به علت خصلت پوکی آن، حشرات ریز از اطراف گلدان حذف خواهند شد. حال پس از بررسی آن که لیکاپون چیست و کاربرد آن، ویژگی های آن را برخواهیم شمرد.
ویژگی های لیکاپون
با توجه به مشخصات لیکاپون و کاربرد آن، امروزه استفاده از این دانه ها در کشاورزی مورد استفاده گسترده ای قرار می گیرد. ویژگی های لیکاپون و تاثیر آن در گیاه باعث فروش بالای آن می شود. از جمله مزایای آن می توان به تخلخل بالای دانه های آن اشاره کرد و علاوه بر آن از آنجا که یک پوکه معدنی به شمار می رود، باعث افزایش حاصل خیزی خاک خواهد شد. این دانه ها میزان نگه داری آب را نیز زیاد می کنند و با توجه وزن کمی که نسبت به خاک معمولی دارد، در نهایت گلدان سبک تری خواهید داشت. همچنین سبکی آن باعث می شود، در صورت استفاده از آن در روف گاردن، وزن کمتری بر ساختمان تحمیل شود. لیکاپون به سبب فراوری در دمای بالا، جایگزین خوبی برای خاک محسوب می شود؛ چرا که از میکروب، آفت و حشرات به دور است. همچنین لازم است به مزایا دیگر لیکاپون اشاره کرد از جمله آن که نه تنها باعث افزایش حاصل خیزی می گردد، بلکه برای محیط زیست نیز ضرری ندارند. این دانه ها به نحو مطلوبی ریشه را تهویه می سازند و در صورت استفاده از آن ها به عنوان جایگزین خاک، نیازی به زیرگلدانی نخواهید داشت. علاوه بر این موارد گفتنی است که استفاده از لیکاپون در صنعت ساختمان نیز مزایایی دارد که شامل ثبات ساختمانی خواهد شد. علت این مر آن است که این دانه ها در مقایسه با خاک و بستر ماسه دارای ثبات بالایی می باشد.
